آموزش خودشناسی چه ضرورتی دارد؟

خودشناسی مفهومی است که برای تمامی انسان‌ها در مراحل مختلف زندگی مطرح می‌شود. اغلب افراد گمان می‌کنند به صورت کامل خود را می‌شناسند. اما وقتی از آن‌ها درباره اهداف، ارزش‌های زندگی‌شان و مسائل دیگر سوال پرسیده می‌شود، نمیتوانند پاسخ درستی بدهند. باورها، علایق، خواسته‌ها و بسیاری از چیزهای دیگر در طول زندگی تغییر می‌کند. اما این تغییرات  باعث خوشحالی و رشد نمی‌شوند؟ چگونه می‌توانیم مسیر زندگی خود را به سمت ترقی و پیشرفت و رسیدن به خوشحالی پیش برد؟ در این مقاله درباره خودشناسی، مزایا و معایب آن صحبت خواهیم کرد.

هدف از آموزش خودشناسی چیست؟

برای اینکه بدانیم خودشناسی چیست از تعریف آن شروع می‌کنیم. تلاش انسان برای پیداکردن بهترین مسیر زندگی، تلاشی که عوامل ورارثتی و محیطی در آن تأثیرگذار هستند. همه به دنبال سعادت و کمال هستند، اما خودشناسی به افراد کمک می‌کند تا جست و جو را به شکل درست، سنجیده و آگاهانه دنبال کنند. شناخت خود یعنی شناخت نقاط قدرت‌ و ضعف‌، علایق و ترس‌، خواسته‌ها و آرزوها که در نهایت به شناخت هدف در زندگی منجر می‌شود. از طرفی فهم این موضوع به ما کمک می‌کند تمام الگوهای فکری مخرب و عادت‌های نادرست خود را بشناسیم و آن‌ها را اصلاح کنیم. با تقویت این مهارت، می‌توانید در زندگی تصمیمات بهتری بگیرید و درموقعیت‌های گوناگون، واکنش‌های رفتاری عاقلانه‌تری نشان دهید. خواندن کتاب‌های خودشناسی به شما کمک می‌کنند تا اطلاعات خود را در این زمینه افزایش دهید و عمیق‌تر در مورد خود فکر کنید.

آموزش خودشناسی چه اثراتی در زندگی افراد دارد؟

یکی از فواید خودشناسی، سلامت زندگی فردی و اجتماعی است. زمانی که بدانیم رفتارها و عواطف ما تا چه حدی به باور‌های ما وابسته است، خودشناسی اهمیت می‌یابد. در واقع احساس ما نسبت به دنیا و آدم‌ها براساس نگرش و باور خاص ماست. به عنوان مثال از دروغ گفتن دیگران ناراحت می‌شویم به این دلیل که طبق قضاوت ما کار درستی نیست. با استفاده از خودشناسی می‌توان رفتارهای ناپسند را تغییر داد.

دوره خودشناسی راشا افق یک دوره کاربردی برای شناخت خود و زندگی بهتر

جالب اینجاست که ما خودمان را براساس همین ارزش‌ها قضاوت می‌کنیم و نسبت به خود احساس غرور و رضایت یا برعکس احساس سرافکندگی یا سرزنش می‌کنیم. روشن است که احساسات ما نقش بزرگی در سلامت روان و روحی ما بازی می‌کند. طرز فکر انسان، مهم‌ترین عامل ارادی تعیین کننده در سرنوشت اوست. انسان خودشناس، فردی آگاه است که از بند تعصبات و فشار محیطی آزاد است و مسیری آگاهانه را برای زندگی خود انتخاب می‌کند. چنین انسانی در جامعه با روشن بینی و شناخت درست از رفتار‌های خود دارای انتخاب‌هایی خردمندانه است.

بررسی دقیق مراحل خود شناسی

برای وارد شدن به مراحل خودشناسی چند عامل کلیدی وجود دارد که در ادامه آن‌ها را توضیح خواهیم داد.

شناخت علایق
سعی کنید به احساسات، سرگرمی‌ها و هر چیزی که توجه شما را جلب می‌کند توجه داشته باشید. مردم ترجیح می‌دهند در حوزه ای فعالیت کنند که به آن علاقه بیش‌تری دارند. هر چه شما از علایق خود بیش‌تر آگاهی داشته بدانید بهتر می‌توانید مسیر زندگی خود را مشخص کنید و به موفقیت‌های شغلی و تحصیلی دست یابید.

مشخص کردن ارزش‌ها
مشخص کردن ارزش‌ می‌تواند راهنمای ما در تصمیم گیری و ایجاد انگیزه برای حرکت در مسیر اهداف باشد. داشتن ارزش‌ باعث می‌شود گام‌های درست‌تری در زندگی خود برداریم. همچنین به ما کمک می‌کند تا بتوانیم سختی‌های موجود در راه رسیدن به خواسته‌ خود را تحمل کرده و با قدرت بیشتری به سوی اهداف خود در زندگی حرکت کنیم.

آشنایی با ویژگی‌های شخصیتی
زمانیکه با خصوصیات فردی خود آشنا باشید حرکت شما به سمت شکوفایی بیشتر استعداد و توانایی تسهیل می‌شود. اگر شخصیت خود را بشناسید، می‌توانید به راحتی نقاط قوت خود را بهبود ببخشید و نقاط ضعف خود را مدیریت کنید. با درک نقاط قوت و استعدادها می‌توانید به موفقیت‌های بهتری دست یابید هیچ‌ فردی کامل و بی‌نقص نیست. همه‌ ما به خوبی از دیگران انتقاد می‌کنیم، اما نقص‌های خود را نمی‌بینیم. خودشناسی به ما کمک می‌کند تا عیب‌های خود را ببینیم و اشتباهات خود را بپذیریم.

تعیین هدف برای خودشناسی
تعیین اهدف به صورت درست، اصولی و واقع بینانه از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف گذاری‌های اشتباه، عزت نفس ما را خدشه دار می‌کند. خودشناسی کمک می‌کند که اهداف خود را بر پایه باور‌های درست پایه‌ریزی کنیم.

سبک زندگی
از شرایط و سبک زندگی خود آگاه باشید. به اثراتی که بر روی شما ایجاد می‌کنند توجه داشته باشید. به عنوان مثال توجه کنید در چه ساعاتی از شبانه روز انرژی و بازدهی بیش تری دارید. شناسایی این عوامل و نحوه تاثیر گذاری آن، می‌تواند شما را در رسیدن به هدف هایتان هدایت کند.

تمرین‌ و تست خودشناسی برای رسیدن به موفقیت

برای تمرین و تست خودشناسی می‌توانید موارد زیر را انجام دهید.

تمرین و تست نه گفتن
برای اینکه بتوانید به موفقیت‌های بزرگ و دستاورهای پایدار برسید لازم است که به برخی از لذت‌ها و خوشی‌های زودگذر نه بگویید. نه گفتن به خود یک مهارت است و مانند بسیار از مهارت‌های دیگر با تمرین کردن تقویت می‌شود. هرچه بیشتر در برابر امور کوچک به خود نه بگویید، قوی‌تر شده و در مقابل وسوسه‌های بزرگ مقاومت بیشتری نشان می‌دهید.

از واکنش‌های ناخودآگاه دوری کنید
تقویت خودشناسی باعث می‌شود که افراد در موقعیت‌های مختلف واکنش‌های عاقلانه ای از خود نشان دهند. افرادی که به خودشناسی نرسیده‌اند در شرایط بحرانی واکنش‌های عجولانه ای می‌دهند که منجر به بدتر شدن شرایط می‌شود. در شرایط استرس زا که خشمگین هستید یا احساس سرخوردگی می‌کنید، یک نفس عمیق بکشید تا آرام شوید. در این صورت می‌توانید شرایط را ارزیابی کنید و مناسب‌ترین برخورد را داشته باشید.

دانستن عیوب خود
همه‌ی انسان‌ها عیب‌هایی دارند و هیچ فردی کامل نیست. اینکه افراد عیب‌های خود را بدانند ولی مسئولیت آن‌ها را قبول نکنند هیچ فایده ای نخواهد داشت. مهارت خودشناسی کمک می‌کند که افراد عیب‌های خود را بپذیرند. با پذیرش عیب‌ها می‌توانید در جهت بهبود آن‌ها تلاش کنی.

توجه به حرف‌های خود
افکاری که به ذهن انسان وارد می‌شود همواره مثبت نیست. بسیاری از این افکار منفی هستند و به راحتی می‌توانند زمینه افسردگی و استرس را در انسان ایجاد کنند. واکنش‌هایی که نسبت به پیروزی، شکست و سایر اتفاقات زندگی‌تان می‌دهید بر ذهن شما تاثیر می‌گذارد. سعی کنید که نسبت به خود مهربان‌تر باشید. اشتباهات را ببخشید و برای پیروزی‌ها به خود جایزه دهید.

درک زبان بدن برای رسیدن به خودشناسی
زبان بدن بر افکار و حال روحی شما تاثیر زیادی می‌گذارد. برای درک بهتر حرکات بدنی می‌توانید از خود فیلم بگیرید و خود را تماشا کنید. افرادی که خمیده راه می‌روند و آهسته و نامفهوم صحبت می‌کنند، سطح کورتیزول در بدن شان افزایش می‌یابد و اعتماد به نفس آن‌ها کاهش می‌یابد. در مقابل کسانی که با صدای بلند حرف می‌زنند و راست می‌ایستند اعتماد به نفس بیشتری دارند. این رفتارها باعث افزایش ترشح هورمون تستسترون در بدن شده و به بهبود کارایی فرد کمک می‌کند.

پیشنهاد‌ها و انتقادهای سازنده
هر کسی ممکن است باورهای اشتباه داشته باشد. برای برطرف کردن این اشتباهات بهتر است که دیدگاه تک بعدی خود را کنار بگذارید و از نظرات اطرافیان استفاده کنید. البته بهتر است که برای این کار به سراغ افراد صاحب نظر بروید. مربیان و اساتید کسانی هستند که شما را درک کرده و می‌توانند در این زمینه کمک کنند.

استفاده از مراقبه و مدیتیشن
مدیتیشن یک تمرین مهم و اثرگذار برای رسیدن به خودشناسی است. در هنگام مدیتیشن بر شیوه تنفس خود متمرکز می‌شوید و به این صورت افکار منفی از شما دور می‌شود. برای افراد مبتدی، یک جلسه ده دقیقه‌ای کافی است. در یک مکان ساکت بنشینید. از بینی نفس بکشید و از دهان خارج کنید.‌ تعداد نفس‌های خود را بشمارید و بر روی آن تمرکز کنید.

در این مطلب سعی کردیم اشاره‌ای به موضوع عمیق خودشناسی کنیم و مراحلی که برای شناخت آن لازم است را بیان کنیم.