هر آن چیزی که درباره تزریقات و پانسمان باید بدانید

آموزش تزریقات و پانسمان دو کار مهم در امور بهداشتی و درمانی است و بخشی از وظایف بهیاران و پرستاران است. بعضی ها علاقمند به فعالیت در مراکز تزریقات و پانسمان بوده و کارآفرینانی هم به دنبال تاسیس و راه اندازی این مراکز پر تقاضا در استان محل سکونت هستند.

دوره آموزش تزریقات و پانسمان و بخیه به یکی از روشهای شایع در تجویز فراورده های دارویی می پردازد. هر روش تزريقي براي نوع بافتي كه دارو در آن تزريق میشود روش واحدی است مشخصات هر بافتی ميزان جذب دارو را معين مي‌كند. قبل از تزريق ، پرستار بايد حجم داروی تجويزی مشخصات و غلظت دارو و ساختمان آناتوميكی محل تزريق را بشناسند.

يك روش رساندن دارو به بدن تزريقات است كه حتما بايد از تكنيكهای آسپتيك استفاده شود.

در آموزش تزریقات و پانسمان پرستار تزريقات را به 4 طريق انجام می دهد:

1ـ زير جلدي SC subcutaneous
2ـ داخل عضلهIM intramuscular
3ـ داخل جلديID intradermal
4ـ وريدي IV intravenous
5ـ تزريق بصورت پانسيون مانند پانسيون مايع نخاعي SCF

براي اطمينان از اينكه دارو در محل مورد نظر تزريق شود هر كدام از روش‌هاي فوق احتياج به مهارتهاي بخصوصي دارد. اثرات دارو در تزريقات بستگي به ميزان جذب دارو به سرعت توسعه مي‌يابد و پرستار مي‌تواند بدقت عكس العمل مريض را بعد از تزريق مشاهده کند.

برای تزریقات و پانسمان به چه تجهیزاتی نیاز داریم؟

در آموزش ترزیقات و پانسمان، سرنگ‌ها و سوزن‌هاي متنوعي وجود دارند، هر كدام براي تزريق حجم معيني از دارو به يك بافت مخصوص طرح ريزي شده‌اند. پرستار بايد تشخيص دهد كه كدام سرنگ و سوزن بهتر مؤثر است.

1- سرنگ‌ها syrings :
سرنگ‌ها داراي يك قسمت استوانه‌اي و يك انتهاي كوچك مي‌باشد كه سوزن به آن وصل مي‌شود داخل اين قسمت استوانه‌‌اي plunger يا پيستون حركت مي‌كند. در بيشتر بيمارستانها از سرنگ‌هاي Disposuble «پلاستيكي يكبار مصرف» استفاده مي‌شود. سرنگ‌هاي پلاستيكي يكبار مصرف ارزان بوده و پيستون آنها بخوبي قابل كنترل است. سرنگ‌هاي شيشه‌اي گرانتر هستند و قبل از مصرف بايد استريل شوند.

پرستار محلول را بوسيله آسپيره كردن داخل سرنگ مي‌كند . به اين صورت كه پيستون را بطرف بيرون كشيد در حالي كه سوزن متصل به آن داخل محلول مورد نظر است. در موقع كشيدن محلول مورد نظر پرستار بايد سرنگ را طوري دردست بگيرد كه قسمت خارجي سرنگ و دسته پيستون در دست او باشد .براي رعايت استريليته پرستار بايد از هرگونه برخورد احتمالي نوك سرنگ به سوزن يا قسمت داخلي سرنگ و تنه پيستون با هر نوع جسم غير استريل جلوگيري كند

2- سوزن‌ها  NEEDLES :
سوزن ها در بسته بندي جدا وجود ندارند كه بتوان سوزن مورد نظر را انتخاب كرد. بعضي سوزن‌ها همراه با سرنگ استاندارد بصورت بسته بندي شده وجود ندارد . مثل سرنگ‌‌هاي انسولين و تويركولين. جنس بيشتر سوزن‌ها STainless است .اگرچه بعضي از كاتترهاي وريدي پلاستيكي هستند. سوزن ها يكبار مصرف هستند به جز آنهايي كه ازsteel فولاد جراحي ساخته مي‌شوند كه به سرنگ‌هاي شيشه‌اي متصل مي‌شوند.

هر سوزن سه قسمت دارد:
1ـHUb يا قسمتي كه به سرنگ متصل است.
2ـ shaft يا تنه سوزن كه به قسمت Hub متصل مي‌شود.
3ـ BeVel نوك تيز سوزن .

پرستار ممكن است براي متصل كردن سوزن به سرنگ ، Hubرا دردست بگيرد تا مطمئن شود به سرنگ وصل شده است . با وجود اين قسمت تنه و نوك سوزن در همه حال استريل باقي مي‌ماند.

هر سوزن سه ويژگي دارد:
1ـ نوك تيز سوزن 2ـ طول تنه سوزن 3ـ شماره سوزن يا قطر

آماده کردن داروهای تزریقی در آموزش تزریقات و پانسمان 

1ـ آمپول‌ها يا پوكه‌ها:

آمپول‌ها شامل دوزهاي انفرادي دارويي به شكل مايع هستند و به اندازه‌هاي مختلف موجود هستند. حجم آنها از 1سي سي تا10 سي سي و يا بيشتر را شامل مي‌شوند يك آمپول معمولا از يك شيشه شفاف كه به يك قسمت تنگ بنام گردن محدود شده و براي كشيدن مايع آمپول اين قسمت بايد جدا شود. خط رنگي كه اطراف گردن آمپول است محلي است كه بدون استفاده از تيغ اره و به آساني شكسته مي‌شود.

در صورتي كه آمپول خط رنگي نداشته باشد پرستار بايد از تيغ اره استفاده كند، در هنگام كشيدن مايع آمپول پرستار بايد دقت لازم را رعايت تكنيك آسپتيك بكند و دقت نمايد كه نوك سوزن با سطح خارجي آمپول تماس پيدا نكند. كشيدن مايع بداخل سرنگ به آساني صورت مي‌گيرد.

2ـ ويال‌ها:

ويال‌ها ظرف هاي شيشه‌اي يك دوزي يا چند دوزي هستند. يك درپوش لاستيكي در قسمت بالا دارند . اين قسمت پلاستيكي قبل از مصرف بر ميله يك روپوش فلزي پوشيده شده است ويال‌ها ممكنست شكل جامد يا مايع دارو را داشته باشند. داروهايي كه در صورت محلول ماندن خواص خود را از دست مي‌دهند بصورت پودر ويال قرار مي‌گيرند. اتيكتهاي ويال‌ها نوع حلال و مقدار آنرا مشخص مي‌كنند.

برای پانسمان زخم باید چه اصولی را رعایت کنیم؟

پانسمان را قرار دادن پوشش حفاظتی برروی زخم می گویند، که مهمترین شرط آن استریل بودن پانسمان است هدف از پانسمان زخم تسهیل در بهبودی زخم، پیشگیری از عفونت، جلوگیری از خونریزی، کمک به فرایند التیام زخم، عایق دما، حفظ رطوبت زخم و حفاظت زخم از صدمات مکانیکی است. با آرسینه همراه باشید.

انواع پانسمان در آموزش ترزیقات و پانسمان:

پانسمان باز
در این نوع پانسمان پس از شستشوی زخم و استفاده از داروی مناسب روی آن پوشیده نمی شود. در صحنه حادثه چندان کاربرد ندارد و در درمانگاه ها و مراکز درمانی به کار گرفته می شود.

پانسمان بسته
 در این نوع پانسمان پس از اقدامات ضروری روی آن توسط گاز استریل یا مواد مشابه پوشانده می شود.

پانسمان‌های جدید شامل
آلژینات، هیدروکلوئید، فوم، هیدروژل و فیلم ترانسپارنت می‌باشد؛ که هر یک بعلت دارا بودن بعضی از ویژگی‌های یک پانسمان مطلوب مورد توجه می‌باشند.

پانسمان‌ چسبدار یا چسب‌ زخم
برای‌ پوشاندن‌ خراش‌ها و بریدگی‌های‌ کوچک‌ به‌ کار می‌روند.

پانسمان‌ استریل
ازیک‌ لایه‌ پانسمان‌ متصل‌ به‌ یک‌ باند رولی‌ تشکیل‌ وکاملاً در یک‌ پوشش‌ محافظ‌ پیچیده‌ شده‌اند.

 پوشش‌ چشمی‌ استریل
برای‌ محافظت‌ از چشم‌ آسیب‌ دیده‌ به‌ کار می‌روند، که گاها به یک باند برای استحکام بیشتر همراه است.

اهداف پانسمان در آموزش ترزیقات و پانسمان :

کمک به کنترل خونریزی
جذب خون و ترشحات زخم جلوگیری از آلودگی زخم
حفاظت زخم از میکروبها و صدمات در طول التیام
نگهداری زخم

ابزار مورد نیاز پانسمان:

گاز یا تنزیب استریل : پارچه توری مخصوص در اندازه های مختلف می باشد.
پد : لایه هایی از پنبه و گاز و یا پارچه دیگر است که قدرت جذب ترشحات را دارد.
باند و چسب : برای ثابت کردن پانسمان از آن استفاده می شود.
پنس ، قیچی و رسیور
مواد ضد عفونی کننده و تمیز کننده مانند سرم و بتادین

در آموزشگاه راشا افق روش های پانسمان زخم در دوره آموزش تزریقات و پانسمان توسط استاد به شما آموزش داده می شود.