قوغاز همان غازهای نسبتاً بزرگ با گردنهای باریک و بلند هستند که عموماً در مزارع، تالابها و دریاچههای بزرگ زیست میکنند. گوشتدهی بیشتر این نژاد از غازها، باعث شده است که پرورشدهندگان ایرانی ترجیح دهند با استفاده از تخم نطفهدار قوغاز و شروع پروسۀ پرورش این غازهای سنگینوزن و گوشتی، یک بیزینس جدید را راهاندازی کنند و به کسب سود بپردازند. اگر شما نیز علاقهمند به پرورش قوغاز هستید، در ادامه با ما همراه باشید تا در ارتباط با این کسبوکار سودآور اطلاعاتی مهم به شما بدهیم.
معرفی انواع نژادهای سودآور قوغاز
قوغازها اساساً بهدلیل وزن زیاد و داشتن گوشت بیشتر نسبت به غازهای معمولی موجودات سودآوری هستند؛ اما بهطور کلی سودآورترین نژادها و سودآورترین حالت این کسبوکار، پرورش قوغازهای زیر خواهد بود:
- پرورش قوغاز تولوز؛
- پرورش قوغاز لیندا؛
- پرورش قوغاز اکراینی؛
- پرورش قوغاز افریقایی؛
- پرورش قوغاز چینی.
میزان سرمایه لازم برای راهاندازی پرورش قوغاز
خوشبختانه امکان پرورش قوغاز در تعداد کم و با سرمایه معمولی نیز امکانپذیر است و افرادی که باغ، مرتع و زمین کشاورزی در روستاها دارند میتوانند اقدام به پرورش جوجه قوغاز کنند. بهخصوص که در روستاها، پتانسیل خوبی برای استفاده از سبزیجات، علوفهها و پسماندهای غذایی وجود دارد و بهاینترتیب میتوان هزینههای مصرف خوراک طیور را بهشکل قابلتوجهی کاهش داد. ازسویدیگر این اطمینان وجود دارد که خوراک طبیعی و ارگانیک به قوغازها میرسد. توجه داشته باشید که در شرایط فعلی کشور با افزایش قیمت نهادههای خوراکی طیور پرورش پرندگانی مانند قوغاز بسیار سودآور، ارزشمند و مفید خواهد بود.
تجهیزات مورد نیاز پرورش قوغاز
اما تجهیزات مورد نیاز برای پرورش قوغاز ایرانی و هر نژاد دیگری از این پرندههای سودآور شامل چه مواردی میشود؟ بهطور کلی شما در ابتدای راه پرورش این پرندگان، نیاز به تجهیزات مختلفی دارید.
- اصلیترین تجهیزات شما دستگاههای جوجهکشی خواهند بود که هم باید از جای مناسب خریداری شوند و هم دائماً بهشکل اصولی مورد بررسی قرار بگیرند.
- علاوهبراین شما نیاز به یک محیط اصولی و مناسب برای پرورش این پرندگان خواهید داشت و باید کف محیطی را که انتخاب میکنید، از پوشالهای نرم و خاکاره پر کنید تا پای جوجهها زخمی نشود.
- همچنین زمین پرورشگاه باید صاف و بدون شیب باشد تا قوغازها در طول دوران رشد، دچار کجی نشوند.
- آبخوری و دانخوری مناسب بخش دیگری از تجهیزاتی است که باید آماده کنید تا جوجهها بدون ازدحام و مشکلی به آنها دسترسی داشته باشند.
- لامپ مادر مصنوعی و بخاریهای گازی نیز از مهمترین تجهیزات اولیه بهشمار میروند.
- حتماً باید به فکر تهیه یک سیستم تهویه مناسب هم باشید تا جوجهها دچار مسمومیت تنفسی و خفگی نشوند.
انتخاب و آمادهسازی محیط پرورش و نگهداری قوغاز
اگرچه در تمام مناطق کشور ما امکان پرورش پرندههایی مانند غاز و اردک وجود دارد؛ اما مناطق پرباران و بهخصوص مناطق شمالی کشور بهدلیل امکان پرورش آزاد طیور و تهیه بخش زیادی از غذاهای پرندهها از هر لحاظ مناسبتر است. خوشبختانه قوغازها توان تحمل گرما، سرما و رطوبت محیط را دارند و بهدلیل داشتن یک لایه ضخیم چربی زیر پوستشان حتی میتوانند تا دمای ۱۵ الی ۲۰ درجه زیر صفر را تحمل کنند.
بررسی عوامل مؤثر و مهم در پرورش قوغاز
چندین عامل مهم در پرورش درست و اصولی قوغازها وجود دارد که اگر شرایط مناسبی در این زمینهها فراهم نشود، عملاً فرایند پرورش طیور با مشکل برخورد خواهد کرد.
جوجهکشی
جوجهکشی یکی از اصلیترین مراحل پرورش قوغاز است. برای انجام این فرایند دو راه کلی وجود دارد. شما یا میتوانید سراغ دستگاههای جوجهکشی صنعتی بروید یا دستگاههای خانگی را تهیه کنید؛ اما لازم است بدانید برای جوجهکشی از قوغاز، دستگاههای صنعتی بهدلیل ظرفیت بیشتر و آبپاشی آسانتر و منظم، مناسبتر هستند.
تغذیه و خوراک جوجه قوغاز
رژیم غذایی قوغازها اهمیت زیادی دارد و اگر موارد مهم در این رژیم رعایت نشود، این پرندهها آنطور که باید رشد نخواهند کرد. توجه داشته باشید که این پرندهها برای سنگینشدن نیاز به رژیم غذایی پرچرب و پرکالری دارند و باید در طول روز مواد غذایی مورد نیاز خود را دریافت کنند؛ بنابراین صرفاً نمیتوان با گیاهان و سبزیجات، غذای آنها را تأمین کرد. جیره غذایی این پرندگان باید شامل انواع مواد معدنی، ویتامینها، مکملها، چربی، فیبر، پروتئین و کربوهیدرات باشد.
کنترل دما، رطوبت و تهویه هوا در محیط پرورش قوغاز
با وجود اینکه قوغازها پرندههای مقاومی در برابر شرایط آبوهوایی مختلف هستند و در برابر بیماریها نیز مقاومت خوبی نشان میدهند؛ اما باید هم به جهت تقویت این پرندگان و هم به جهت جلوگیری از بیماری و مرگ شرایط محیطی خوبی را برایشان تأمین کرد. دمای محیط باید در حد تعادل باشد و سیستمهای تهویه هوا باید دائماً فعالیت داشته باشند تا رطوبت و گرما به حد غیرقابل تحمل نرسد. توجه داشته باشید که رطوبت مناسب و ایدئال برای دوره جوجهکشی تخمهای نطفهدار قوغاز حدود ۶۰ درصد است و تنها باید در سه روز پایانی رطوبت را به ۷۰ الی ۷۵ درصد افزایش داد.
بهداشت و کنترل بیماریهای قوغاز
رعایت بهداشت محیط از جهات بسیاری اهمیت دارد؛ هم از جهت جلوگیری از مرگ و هم از جهت بیمارشدن قوغازها رعایت بهداشت و کنترل بیماریهای طیور با چند حرکت ممکن میشود.
- حتماً پیشاز هر وعدۀ غذایی، دانخوری و آبخوری پرندهها را کاملاً بشویید.
- از آب، دانه و غذای سالم و بهداشتی استفاده کنید و حتماً جیره غذایی پرندهها را از فروشگاههای معتبر و دارای نشان اطمینان خریداری نمایید.
- سبزیجات را بهخوبی سمزدایی کنید.
- فضولات قوغازها را از محیط پاک کنید و حتماً کف سالن را از پوشال نرم یا خاکاره بپوشانید تا فرایند تمیزکردن محیط سادهتر انجام شود.
- بیماریهای مربوط به قوغازها را بشناسید و در صورت وجود علائم به دامپزشک مراجعه کنید. مهمترین بیماریهای این پرندگان شامل پارو ویروس غاز، کوکسیدیوز، بوتولیسم، وبا مرغی، کوریزا، پاراتیفوئید، سینوزیت و اسپیروکتوز میشود.
نکات تکمیلی پرورش قوغاز
در مورد پرورش قوغاز، اهمیت و سود آن لازم است چند نکته را بدانید. دلایل امکان توسعه و کسب سود بالا در پرورش قوغازهای سنگین عبارتاند از:
- سهولت پرورش و جمعآوری تغذیه؛
- ریسک پایین ابتلا به بیماریهای مختلف؛
- سرعت رشد بسیار بالا؛
- وزن زیاد و خوشطعمبودن گوشت.
انواع شیوههای کسب درآمد از پرورش قوغاز
درآمد پرورش قوغاز بسیار مناسب است و بههمینعلت یک کسبوکار ایمن و آیندهدار برای کسانی محسوب میشود که وارد این حرفۀ کاری میشوند و ازآنجاکه چندین شیوه مختلف برای کسب درآمد از این شغل وجود دارد، شما میتوانید بدون نگرانی، سرمایۀ خود را وارد کار کنید. شیوههای کسب درآمد از پرورش قوغاز عبارتاند از:
فروش گوشت قوغاز گوشتی
دوره پرورش غازهای گوشتی با توجه به نژاد پرنده و هدف تجاری که تعیین میکنید متفاوت است. در بخشهای پیشین، از بهترین نژادههای قوغاز صحبت کردیم. برخی از این نژادها در سن ۳ ماهگی نیز میتوانند به وزن ۴ کیلوگرم برسند و به بازار عرضه شوند. گوشت پرندگان جوان بهدلیل بافت نرم و لذیذی که دارد بسیار محبوب است و خریداران زیادی دارد. در این میان، قوغازهای اوکراینی بسیار محبوباند و گوشتشان فروش فوقالعاده خوبی دارد.
پرورش قوغاز مولد و فروش گله مولد
راه دیگر کسب درآمد از پرورش قوغازها، فروش گله مولد است. شما میتوانید با خرید و نگهداری از جوجه قوغازها، اقدام به پرورش گله مولد خودتان کنید. این پرندگان، عموماً در حوالی ۲ سالگی به بلوغ جنسی میرسند و میتواند در طول سال چیزی بین ۴۰ الی ۵۰ عدد تخم تولید کنند. بههمیندلیل است که تولید تخم در قوغازها پایین است. دیگر صاحبان کسبوکار علاقه به خرید گله مولد دارند تا کسبوکار خود را گسترش دهند.
فروش تخم قوغاز
با داشتن گله مولد شما هم میتوانید گله را به فروش برسانید و هم با فروش تخم قوغاز کسب درآمد کنید. همانطور که گفتیم قوغازها در طول سال حدود ۴۰ الی ۵۰ تخم تولید میکنند و این تعداد کم، صاحبان کسبوکار را مجاب به خرید تخم نطفهدار قوغاز میکند. بهاینترتیب شما میتوانید با فروش تخم قوغازهایتان در فصل تخمگذاری به درآمدی فوقالعاده برسید و علاوهبر جوجهکشی، کسبوکار خود را گسترش دهید.
حداقل سرمایه مورد نیاز جهت پرورش قوغاز
رایجترین سؤالی که پیشاز شروع آموزش پرورش قوغاز برای کارآموزان پیش میآید، این است که حداقل سرمایه مورد نیاز برای این کار چقدر است؟ یقیناً این سؤال در روند شروع دورههای آموزشی پرورش پرندگان، اهمیت زیادی دارد و باید بهدرستی به آن پاسخ داده شود.
دقت داشته باشید که حداقل سرمایه مورد نیاز برای شروع این کار به اهداف شما بستگی دارد. شما میتوانید در شروع کار، یک ماشین جوجهکشی ارزان خریداری کنید تا با کسب درآمد در طی چندین ماه بتوانید بیزینس خود را توسعه دهید. در واقع با حدود ۳۰ میلیون تومان سرمایه اولیه و ۲۰۰ میلیون تومان سرمایه در گردش، میتوانید از همان ابتدای راه به کسب سود ماهانه برسید.
بهترین راه برای شروع این کسبوکار با سرمایه کم، خرید همزمان تخمهای نطفهدار و مولدهای یک ساله است. مولدهای دو ساله و بالاتر از دو ساله، میتوانند بهترین و باکیفیتترین تخمهای نطفهدار را تولید کنند. در فصل جوجهکشی میتوانید با کیفیت بالا این فرایند را انجام دهید.
علاوهبراین میتوانید تخم نطفهدار نیز خریداری کنید و با استفاده از دستگاه جوجهکشی در طول دورانی که برای مولدهای یک سالهتان صبر میکنید، از تخمهای نطفهدار جوجهکشی کنید و تا زمانی که مولدها بزرگتر شوند و بتوانند تخمهای نطفهدار باکیفیت تولید کنند، شما میتوانید از جوجههای متولدشده کسب درآمد کنید.
بهاینترتیب شما در سال اولتان امکان فروش مولدها، تخمهای نطفهدار و حتی جوجههایتان را خواهید داشت و میتوانید با نگهداری از اینها، هدف بلندمدتی را برای خود برنامهریزی و اجرا کنید. توصیه ما به شما این است که تا حد امکان، جوجه نگهداری نکنید؛ چراکه اگر بیشازحد توانتان در پرورشگاه جوجه داشته باشید، راندمان کاری شما کاهش پیدا خواهد کرد و سریعاً به سود نخواهید رسید.
درآمد و سود پرورش قوغاز
تا به اینجا متوجه شدید که کسب درآمد و سود از پرورش قوغازها به چه شکلی انجام میشود و خوشبختانه در این کسبوکار انعطاف زیادی وجود دارد و شما میتوانید با توجه به میزان سرمایه اولیهتان بهدنبال حاشیه سود متفاوتی باشید. با سرمایه اولیه گفتهشده، شما میتوانید به حداقل درآمد ۱۰۰ میلیون و سود خالص ۷۰ میلیونی برسید.
میزان سود پرورش قوغاز گوشتی
گوشت قوغاز از لحاظ پروتئین و مواد معدنی از غنیترین گوشتها بهحساب میآید و بههمینعلت پرورش آنها سود بسیار خوبی به شما میرساند. میزان پروتئین و چربی گوشت با توجه به نژاد قوغاز، تغذیه و روش نگهداری از آنها متغیر است. خوشبختانه در سالهای اخیر، اقبال نسبت به گوشت قوعاز بیشتر شده است و عمده افراد بهخصوص ورزشکاران ترجیح میدهند از این پرنده تغذیه کنند؛ بنابراین شما میتوانید از کسب درآمد از این حرفه اطمینان داشته باشید.
آیا قوغازهای زینتی سود بیشتری نسبت به غازهای گوشتی دارند؟
بهجز قوغازهای گوشتی، شما امکان پرروش قوغازهای زینتی، کمیاب و گرانقیمت را نیز دارید. قوغاز تولوز، قوغاز لیندا و قوغاز خالماگوری بخشی از این پرندههای زینتی و گرانی هستند که منطقاً با پرورش آنها میتوانید به سود چند برابری دست پیدا کنید. البته بهشرط اینکه بازار هدف و مشتری آن را داشته باشید.
علت اصلی گرانقیمتتربودن قوغازهای زینتی نسبت به قوغازهای گوشتی هم همین است؛ چراکه هم پیداکردن مشتری برای آنها سختتر است و هم هزینه پرورش بیشتری دارند. درصورتیکه بتوانید این شرایط را فراهم کنید، پرورش قوغازهای زینتی یک راه عالی برای کسب درآمد بیشتر خواهد بود. البته که این کسبوکار معایب بسیاری هم دارد. برای مثال تلفشدن یکی از جفتها از معایب رایج این کسبوکار به حساب میآید و ازآنجاکه یافتن جفت جدید برای قوغاز باقیمانده مشکل است، در صورت تلفشدن یکی از آنها، هزینه مالی و زمان زیادی صرف جایگزینی پرنده جدید خواهد شد.
بازاریابی و فروش در بازار
مسئله مهم دیگری که در این روند با آن برخورد خواهید کرد، مسئله بازاریابی و فروش قوغازها است. ما به شما اطمینان میدهیم که نباید نگران این مسئله باشید؛ چراکه گوشت قوغاز در سالهای اخیر موردتوجه بخش زیادی از جامعۀ ما قرار گرفته است و شما همیشه مشتری مخصوص خود را خواهید داشت و میتوانید با راهاندازی صفحات مجازی، مشتریان بیشتری را نیز جذب کنید. فروش گوشت به بازارهای محلی نیز راه دیگری برای کسب درآمد و بازاریابی محسوب میشود. علاوهبراین میتوانید با هتلها، رستورانها، مراکز عرضه گوشت طیور و … قراردادی رسمی امضا کنید و از این راه درآمد ثابت بهدست بیاورید.
سخن پایانی
پرورش قوغاز با توجه به استقبال جالب توجه جامعۀ امروزی به گوشت این حیوان و پروتئین خالص و مواد معدنی فوقالعاده زیادی که در گوشت این پرنده وجود دارد، میتواند یک راه عالی برای کسب درآمد و رسیدن به سود میلیونی و میلیاردی باشد. پیشنهاد میکنیم حتماً این دورهها را بهشکل اصولی و تخصصی بگذرانید.
دیدگاهتان را بنویسید