هر آن چیزی که درباره بهداشت و بیماری آبزیان باید بدانید
به باور آبزی پروران عرضه ماهیان پرورشی روز به روز با تقاضای بیشتر مصرف کنند گان مواجه شده است.این امر طبیعی به نظر می رسد که مردم ، تولیدات بهداشتی با کیفیت استاندارد را می پسندند.
امروزه علاوه بر بیماریهای عفونی ، باقیمانده های سموم کشاورزی،داروهای دامپزشکی ،فلزات سنگین ، مواد آلی و غیر آلی نیز در آبزیان از چالشهای مطرح بوده و ضروری است که تولیدات شیلاتی از هر دو نظر اقتصادی و بهداشتی مد نظر قرار گیرند.
جهت پرورش ماهی به صورت اصولی و جلوگیری از بیماری آنها باید غذای ماهیان را خوب بشناسید.
در مزارع پرورشی ، در صورتی که خسارت ماهیان تلف شده ، هزینه درمان و کاهش میزان رشد ماهیانی که بعد از بیماری بهبود می یابند ، محاسبه شود منجر به افزایش قیمت تولید و سود کم آبزی پروران می گردد.
با ورود آلودگی به مزارع، زمینه برای ابتلای ماهی به بیماریها فراهم می شود که در صورت رخداد بیماری نه تنها مدیریت تولید با مشکل مواجه می شود بلکه در مواردی بازگشت به شرایط مطلوب را نیز غیرممکن می سازد. در این راستا شناخت مسائل بهداشتی و رعایت آنها ، همچنین توجه به دستورالعملهای بهداشتی وبطور کلی رعایت برنامه بیوسکیوریتی بسیار مهم و با ارزش می باشد.
بیوسکیوریتی(امنیت زیستی) عبارت است از محافظت موجودات زنده در برابر اجرام عفونی ، ودر مزارع آبزی پروری بمعنی حفاظت ماهیان در برابر عوامل عفونی(پاتوژن ها) شامل( ویروس،باکتری،قارچ و انگل) بوده وبرای طراحی برنامه موثر بر آن نیاز به دانش روشهای پرورش آبزیان و مدیریت مزرعه و راههای انتقال بیماریها می باشد.
مدیریت بهداشت و بیماری های آبزیان چه اهمیتی دارد؟
در پرورش انواع ماهی: پرورش ماهی قزل آلا، پرورش ماهی کپور، پرورش ماهی خاویار و … مهمترین نکته توجه به بیماری آنها است. ماهیان معمولا” در معرض عوامل بیماریزا و پاتوژن های بالقوه قرار دارند اما در بیماریهای آنها یک ارتباط ساده بین پاتوژن ها و ماهی رخ نمی دهد ،بلکه در مزارع متراکم ، شرایط محیطی باعث استرسهای قابل توجه شده و ماهیان را به طیف وسیعی از پاتوژن ها حساس می نماید.
در آبزی پروری ، می توان با مدیریت مطلوب بهداشتی بسیاری از پاتوژن های بالقوه و بیماریهای عفونی را کنترل و موجبات ارتقاء بهداشتی تولیدات را فراهم نماییم .موفقیت در برنامه مدیریت بهداشتی آبزیان با پیشگیری از بیماریها آغاز شده و با اجرای اقدامات صحیح بهداشتی کامل می گردد. برنامه مدیریت بهداشتی می تواند در سراسر جهان برای تولید ماهیان سالم مورد استفاده قرار گیرد.
چه بیماری‌هایی در بین آبزیان رایج است؟
- انگل ایک
- ژیروداکتیلوس
- انگل تریکودینا
- لیپوئیدوز
- عوامل چربی کبد و درمان
- نرمی استخوان آبزیان
- فلکسی باکترسایکلوفیلا
- فلکسی باکترکلوموناریس
- آفتاب سوختگی آبزیان
- ویروس VHS در بیماری های آبزیان
بیماری انگل ایک چه علائمی دارد؟
ماهي شنا كوتاهي دارد و سپس متوقف می شود .
ماهي تمايلي به غذا ندارد .
باله‌هاي ماهي به صورت خوابيده ديده مي‌شود .
آبششها موكوس زيادي ترشح مي‌كنند .
خونريزي در نقاط مختلف پوست ديده مي‌شود .
ماهي خود را پشت موانع موجود در آب مخفي مي كند .
ماهي دائماَ خود را به اطراف مي‌مالد .
ماهي در سطح آب مي‌ماند و هوا را مي‌بلعد .
قبل از مرگ به رنگ خاکستری تیره در می آید .
منظور از بیماری ژیروداکتیلوس چیست؟
از جمله کرم های پهن بوده و به صورت انگل تخصصی پوست می باشد .
زنده زا
غالباً بر روی قسمت های پشتی و دمی متمرکز میگردند .
انگل تریکودینا در چه مواردی به وجود می آید؟
به راحتی در آب شنا میکند .
به دنبال میزبانی برای ادامه زندگی میگردد .
در صورت بروز علائم در یک ماهی معمولا بیشتر ماهی های موجود در آن استخربه این انگل آلوده میشوند .
کیفیت بد آب روند این بیماری را تشدید میکند .
غذای زنده و ماهی آلوده از اصلی ترین دلایل ورود این انگل به استخر .
خراشیدن و کوبیدن پوست بدن به اشیای داخل استخر .
تیره شدن رنگ بدن .
بی حرکت ماندن یا گوشه گیر شدن .
پدید آمدن نقطه ها و لکه های ابری و سفید رنگ روی سطح پوست .
ابری شدن چشم .
آمدن به سطح آب و تنفس سنگین و بریده و نامنظم برای گرفتن اکسیژن(در صورت آلوده شدن آبشش ها) .
به وجود آمدن لایه سفید وصله مانند روی تن ماهی .
ترشح موکوس روی سطح بدن ماهی به منظور محافظت بیشتر از پوست .
کم شدن اشتها .
لاغر شدن .
سست شدن و رفتن به حالتی شبیه به خواب یا کما و نهایتا مرگ .
علائم بیماری لیپوئیدوز چیست؟
تيرگی رنگ
اگزوفتالمی
ماهی به طور دائم در سطح آب باقی مي‌ماند .
کبد حالت تورم داشته و رنگ پريدگی آن مشهود است .
رگ آبششها از قرمز پررنگ به كم‌رنگ تبديل می شود .
عوامل چربی کبد و روش های درمان آن
بالا بودن ميزان كربوهيدرات‌ها يا چربی جيره ی غذائی
عدم تعادل جيره عامل اصلی
کمبود رتينول، كولين و بيوتين جيره
اصلاح جیره غذایی
افزایش فعالیت ماهی
نرمی استخوان از
بیماری های آبزیان :
متعادل نبودن مقدار فسفر و کلسیم در جیره غذایی ماهیان
همچنین عوامل هورمونی
آلودگی انگلی(ایکتیوسپورریدیوم-میکسوزوما)
یکروبی(سل)
رثی (ناهنجاری ها)
فلکسی باکترسایکلوفیلا
در مراحل اولیه لبه باله ها دچار پوسیدگی میشود .
در مراحل پیشرفته شعاع باله ها شروع به جدا شدن میکند .
در نهایت باله دمی به کلی تخریب میشود .
این باکتری موجب بیماری پوسیدگی ساقه دمی یا بیماری آبهای سرد در قزل آلا می شود .
بیماری های آبزیان– فلکسی باکترکلوموناریس
زخم خاکستری بر روی باله ها که با بزرگ شدن زخم بر اثر تجمیع باکتری به رنگ زرد دیده می شود .
باعث ضخیم شدن موکوس میشود .
باله پشتی و دمی دچار پوسیدگی میشود .
باعث تخریب بافت آبششی به صورت نقاط روشن در سر شعاع های آبششی ظاهر میشود .
علائم بیماری کلیه BKD چیست؟
سیاه شدن رنگ بدن
متورم شدن شکم
بیرون زدگی چشمها (اگزوفتالمی)
آبسه های سفید مایل به خاکستری زیر پوست که منجر به زخم روباز میشود .
زخم روی کلیه ها ،کبد و طحال
ماهی در مکانهایی از استخر که جریان کند تری دارد شنا میکند .
چه عواملی باعث آفتاب سوختگی آبزیان می شود؟
اشعه ماورای بنفش خورشید
کمبود اسید های چرب ضروری
لکه مشخصی در زیر پوست ماهی ایجادمی کند .
در مرحله پیشرفت بیماری غشای زیر پوست به حالت روشن ظاهر می شود که حتی عضلات زیرین نیز نمایان می شوند .
ویروس VHS در بیماری های آبزیان چیست؟
این بیماری در آزاد ماهیان در دمای زیر 8 تا ۱۰درجه زیاد دیده میشود .
اگزوفتالمی
خونریزی اطراف چشم
آبشش رنگ پریده
به شدت و بی هدف شنا کردن
نازک وقرمز شدن کلیه
بیشتر مرگ و میر در ماهیان تا 200 گرم
همه چیز درباره بهداشت و بیماری آبزیان
همیشه منشا آلودگی و بیماری های آبزیان از محیط بیرونی در استخرها وارد می شود. نیاز است که همیشه حوضچه های پرورش توسط حوضچه ضدعفونی که مملو از آب آهک است حفاظت شود.
همیشه بایستی برای ورود به بالای استخرها از دمپایی یا چکمه های موجود در روی استخرها استفاده شود.در صورت استفاده از ساچوک، بایستی پیش از آن در محلول آب نمک فرمالین قرار داد.
در صورت بروز مشاهده ماهی بیمار، بهتر است که آن ها را در حوضچه های قرنطینه نگهداری کرد.
در صورت مشاهده رفتار غیر عادی و عدم اشتهای ماهی، غذادهی را قطع و با دامپزشک تماس گرفته شود.
از مشاوره های افراد ناشناس هرگز بهره نگیرید.
هر ماه یکبار بهتر است یک قطعه ماهی را برای آزمایش میکروبی به آزمایشگاه بفرستید.
در زمان روشن بودن همواره، وارد حوضچه پرورش نشوید که احتمال برق گرفتگی دارد.
از آنجا که خوراک ماهی دارای نوسان است بهتر است هر 20 روز FCR ..رفته شود اینکار از پرت سرمایه جلوگیری میکند
در صورت استفاده اولین بار از دارویی حتما از فرد خبره کمک بگیرید.
lغذا های تاریخ گذشته ماهی را هرگز مصرف نکنید که منجر به تلفات می شود .
در زمان غذادهی از دستکش استفاده کرده و پس از غذادهی سطل غذادهی را بشوئید.
رنگ طبیعی ماهی سبز مایل به زیتونی است. در صورت تیرگی بدن ماهی از دامپزشک کمک بگیرید.
مرغ و سایر پرندگان و گاو منشا آلودگی استخرها و بیماری های آبزیان هستند. در صورت امکان آن ها را از محیط پرورش دور کنید.
در صورت داشتن تلفات در یک حوضچه، از ادوات آن حوض برای سایر حوضچه ها بهره نبرید.پ
در صورت بودن علف در حاشیه استخر آن ها را معدوم کنید که منشا حلزون و آلودگی ماهی سردآبی است.
در فصول سرد سال مراقب حضور پرندگان در دیواره های استخر باشید آن ها منشا آلودگی و بیماری های آبزیان هستند.
داشتن نور کافی در طول شب.
مشاهده وضعیت باله ها – آبشش – سطح پوست در طول روز برای بررسی سطح سلامت ماهی
ماهیهای تلفاتی بایستی در نقطه ای دور از استخرها سوزانده شود. گزینه ی آهک پاشی و دفن آنهاست.
ژنراتور هر چند روز یکبار تست و روشن شود.
در زمان بارش برف و کاهش دما وعده های غذایی کم غذادهی شود.
در صورت خرید بچه ماهی جدید، چند روز در بخش قرنطینه بماند.
در زمان استفاده از مواد ضدعفونی از ماسک و دستکش استفاده کنید.
در صورت انباشت جلبک روی برجک های هوادهی، آن ها را پاک سازی کنید. جلبک منبعی از انباشت آلودگی است.
جازه ورود افراد غریبه روی استخرها را ندهید.مراقبت ویژه از بچه ها در ورود به استخر و محیط آبی را جدی بگیرید.
برای اطلاعات بیشتر و شرکت در دوره کنترل و پیشگیری ار بیماری ها که توسط آموزشگاه راشا افق برگزار می گردد با کارشناسان از طریق تماس یا گفتگو آنلاین تماس بگیرید.
دیدگاهتان را بنویسید